Ładowanie...

Podstawienie zwykłe w spadkobraniu

Termin podstawienia w spadku istnieje w kodeksie cywilnym od dawna, jednak pomimo tego, że jest to instytucja wykorzystywana, pozostaje mało znana ze swojego nazewnictwa. Podstawienie stosowane jest w spadkobraniu i dzieli się na zwykłe i powiernicze. Jest to jedno z zabezpieczeń spadku, dzięki któremu spadek może zostać przejęty przez oznaczone osoby.

Podstawienie zwykłe

Podstawienie zwykłe zwane również substytucją zwykłą to uprawnienie spadkodawcy do ustanowienia osoby zastępczej (substytuta), w razie gdy określona osoba powołana do spadkobrania ustawowego lub testamentowego nie chce lub nie może przyjąć spadku. Jeśli dojdzie do opisanej sytuacji osoba wskazana przez spadkodawcę jako substytut wchodzi na miejsce spadkobiercy.

Jak dochodzi do ustanowienia substytuta

Ustanowienie substytuta (osoby podstawionej) może zostać umieszczone w ostatniej woli spadkodawcy, którą będzie testament. Podstawienie będzie mogło zostać zastosowane, jeśli zostanie ustanowione w ważnie sporządzonym testamencie, w którym spadkodawca wskaże, że podstawienie może mieć miejsce w chwili, gdy osoba powołana do spadkobrania nie będzie chciała lub nie będzie mogła przyjąć spadku. Warto zauważyć, że ilość substytutów pozostaje nieograniczona, tym samym spadkodawca może wskazać ich kilku. Dopuszczalne jest również powołanie kilku substytutów łącznie.

Brak woli a niemożność bycia substytutem

Negatywnymi przesłankami do zastosowania instytucji podstawienia jest brak woli do przyjęcia spadku oraz niemożność bycia substytutem. Jeśli chodzi o brak woli bycia spadkobiercą to do sytuacji takiej dochodzi w chwili, gdy osoba powołana do spadkobrania odrzuci spadek. Natomiast z drugą przesłanką – niemożność bycia podstawionym- mamy do czynienia gdy spadkobierca:
jest osobą fizyczną, która nie żyje w chwili otwarcia spadku
jest osobą prawną, jednostką organizacyjną, która nie istnieje w chwili otwarcia spadku;
pozostaje dzieckiem poczętym, które urodziło się nieżywe;
jest osobą uznaną przez sąd za niegodną dziedziczenia;
jest małżonkiem spadkodawcy wyłączonym od dziedziczenia ustawowego z uwagi na pozostawanie w separacji z testatorem;
pozostaje osobą wydziedziczoną;
jest osobą wyłączoną od dziedziczenia ustawowego z uwagi na zawarcie przez nią umowy o zrzeczenie się dziedziczenia.

Skutki zastosowania podstawienia

W wyniku skutecznego ustanowienia substytuta dochodzi do wyłączenia dziedziczenia w takim zakresie, w jakim do dziedziczenia wchodzi spadkobierca podstawiony. Należy przy tym również zaznaczyć, że dziedziczenie przez spadkobiercę podstawionego działa ze skutkiem ex tunc i nabywa on spadek z chwilą jego otwarcia.

Zgoda substytuta

Na koniec podkreślić należy, że samo wskazanie substytuta w Testamencie nie oznacza, że musi on spadek przyjąć. W chwili ziszczenia się przesłanek do podstawienia wskazanej osoby ma on takie same prawa, jak każdy spadkobierca, tym samym w określonym czasie może on spadek odrzucić lub przyjąć.

Podstawienie zwykłe nie jest jedyną instytucją podstawienia istnieje jeszcze podstawienie powiernicze, które przedstawione zostanie Państwu w kolejnym artykule.

 

Interesuje cię jakiś temat z zakresu prawa spadkowego? Chciałbyś przeczytać o nim artykuł? Zostaw nam komentarz lub napisz o tym w wiadomości prywatnej, a my postaramy się przygotować artykuł, który rozwieje Twoje wątpliwości.

Ilustracja: unsplash.com, by Aaron Burden

Skomentuj artykuł