Spadkobierca według polskiego prawa nabywa spadek z chwilą jego otwarcia. Celem zatwierdzenia nabycia masy spadkowej należy dysponować odpowiednim dokumentem potwierdzającym przyjęcie spadku. Takim dokumentem jest orzeczenie sądowe lub akt poświadczenia dziedziczenia w formie aktu notarialnego. Celem uzyskania orzeczenia sądowego niezbędne jest złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Kto jednak może złożyć przedmiotowy wniosek? Zgodnie z kodeksem cywilnym taką osobą jest każdy, kto ma w tym interes. Jak rozumiany jest interes oraz kto może wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku, wyjaśniamy poniżej.

Pojęcie interesu

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że ustawodawca nie określił nam kręgu osób, które mogą wnieść wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Nie określił również granic interpretacyjnych interesu, na podstawie którego osoba trzecia może uzasadniać złożenie wniosku. Zgodnie z orzecznictwem interes taki powinien być rozumiany szeroko (SN z 12.1.1983 r., sygn. akt: III CRN 218/82). Należy przy tym zauważyć, że osoba mająca interes do złożenia stosownego wniosku może żądać zarówno stwierdzenia nabycia spadku, jak i uchylenia takiego postanowienia.

Osoby uprawnione

Pierwszym kręgiem osób, które mają prawo wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku, są spadkobiercy zmarłego. Jeśli spadkobranie następuje z mocy ustawy, na udowodnienie pokrewieństwa wystarczą odpisy aktów urodzenia, czy małżeństwa, a gdy wnioskodawca występuje o stwierdzenie nabycia spadku z testamentu, winien przedstawić ten testament.

Przedmiotowy wniosek mogą złożyć również osoby, posiadające uprawnienia względem spadkodawcy powstałe z chwilą śmierci spadkodawcy np. do zachowku.

Kolejną osobą, która posiada interes w przeprowadzeniu postępowania spadkowego jest wierzyciel spadkodawcy. Interes wierzyciela może przede wszystkim polegać na przerwaniu biegu przedawnienia jego roszczenia albo ustaleniu kręgu spadkobierców, co do których wszcząć można odpowiednie czynności zmierzające do zaspokojenia roszczenia.

Uprawnionym do złożenia wniosku jest również wykonawca testamentu, a także osoba, która nabyła od spadkobiercy jeden z przedmiotów należących do spadku.

Nadto również współwłaściciel nieruchomości może domagać się stwierdzenia nabycia spadku po innym współwłaścicielu, nawet jeżeli sam nie rości sobie praw do spadku po nim (np.  postanowienie Sądu Najwyższego z 23 lutego 2005r., sygn. akt: III CK 298/04).

Legitymację do złożenia wniosku posiada również kurator spadku oraz prokurator.

Komu nie przysługuje prawo do złożenia wniosku.

Na podstawie doktryny i orzecznictwa udało się ustalić krąg osób, które z wnioskiem ostwierdzenie nabycia spadku nie mogą wystąpić uznając, iż nie posiadają uzasadnionego interesu do tej czynności. Przykładowo takie prawo nie przysługuje dłużnikowi osobistemu spadkobiercy oraz dłużnikowi nabywcy spadku. Legitymacji tej również nie będą miały organy administracji publicznej.

Interesuje cię jakiś temat z zakresu prawa spadkowego? Chciałbyś przeczytać o nim artykuł? Zostaw nam komentarz lub napisz o tym w wiadomości prywatnej, a my postaramy się przygotować artykuł, który rozwieje Twoje wątpliwości.

Ilustracja: pixabay.com, by Aymanejed